Βρισκόμαστε στα μέσα του Φθινοπώρου και είναι η κατάλληλη εποχή να αρχίσουμε ένα ψάρεμα αρκετά διασκεδαστικό, ίσως για άλλους λίγο βαρετό, αλλά σε κάθε περίπτωση που θα μας χαρίσει δυνατές συγκινήσεις και ένα εξαιρετικό μεζέ για το τραπέζι μας.
Το ψάρεμα του Καλαμαριού είναι ένα ψάρεμα που δεν απαιτεί ακριβό εξοπλισμό,
είναι πολύ εύκολο και μπορεί να γίνει απο μικρούς και μεγάλους.
Στο άρθρο αυτό θα πούμε λίγα πράγματα για το ευρωπαικό Καλαμάρι, τον εξοπλισμό που χρειάζεται για το ψάρεμά του και θα αναλύσουμε τις πιο γνωστές και αποδοτικές μεθόδους που μπορούμε να το ψαρέψουμε από την ακτή.


Λίγα λόγια για το Καλαμάρι.

Το Ευρωπαϊκό Καλαμάρι (Loligo vulgaris) ανήκει στην οικογένεια Loliginidae που αριθμεί 10άδες είδη από Κεφαλόποδα. Συναντάται από την Βόρεια παγωμένη θάλασσα μέχρι τις Δυτικές ακτές της Αφρικής. Το είδος ζει σε βάθη έως 500 μέτρα με μήκος κατά μέσο όρο 40cm.Τα αρσενικά και τα θηλυκά ζούνε μαζί σε ομάδες τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο όπου και αναπαράγονται. Τα αυγά εκκολάπτονται σε περίπου 2 εβδομάδες και τα νεαρά νεογνά έχουν μήκος μόλις 2mm

.

Τρέφονται με πλαγκτόν και σε περίπου 15-30 μέρες παίρνουν την τελική τους μορφή. Το μήνα Νοέμβριο είναι ηλικίας περίπου 3 μηνών και μήκους 3cm αρχίζουν να πλησιάζουν τις ακτές για να τραφούν. Το βάρος τους αυξάνεται 5% κάθε μέρα! Ο κύκλος ζωής τους 1-2 χρόνια.



1600μ.χ. Ιαπωνία. Μια μεγάλη ανακάλυψη, το Egi γεννιέται.

Πριν περίπου 400 χρόνια, ένας “συνάδελφος” ψαράς στην μακρινή Ιαπωνία, ενώ ψάρευε σε ένα Λιμάνι, παρατηρούσε τα καλαμάρια να κάνουν βόλτες. Σκεφτόταν μήπως υπάρχει κάποιος καλύτερος τρόπος να τα συλλάβει από την μέθοδο που χρησιμοποιούσαν μέχρι τότε, δηλαδή ένα ψαροδόλι, με το οποίο προσπαθούσαν να τα δελεάσουν και να τα οδηγήσουν μέσα στην απόχη τους. Μελετώντας επί μέρες την συμπεριφορά τους παρατήρησε λοιπόν το εξής φοβερό! Τα καλαμάρια ακολουθούν και επιτίθενται στο ψαροδόλι, κυρίως όταν αυτό κινείται αργά ή είναι σε ακινησία.
Μετά λοιπόν από πολλές αποτυχημένες δοκιμές κατάφερε να κατασκευάσει ένα τεχνητό δόλωμα, το οποίο αιωρείται και βυθίζεται πολύ αργά, με την ελπίδα να ξεγελάσει τα Κεφαλόποδα. Ονόμασε αυτό το τεχνητό δόλωμα Egi. Η πρώτη kαλαμαριέρα είναι γεγονός και δεν είχε ούτε καν ακίδες για την σύλληψη όπως σήμερα, αλλά χρησιμοποιούνταν για κινήσει την περιέργεια των Καλαμαριών ώστε να πλησιάσουν και συλληφθούν με το δυχτάκι της απόχης. Η τεχνική αυτή είχε πολύ μεγάλη επιτυχία στο να δελεάσει τα κεφαλόποδα, αλλά πολύ μεγάλη δυσκολία στην τελική σύλληψη με την απόχη. Έτσι ο συνάδελφος ψαράς εμπνεύστηκε ένα νέο σχέδιο που με μερικές μικροδιαφορές τείνει να είναι και η σημερινή μορφή της καλαμαριέρας. Από μαλακό ξύλο Σφενδάμου κατασκεύασε μια σιλουέτα γαρίδας, στο κάτω μέρος της οποίας σφήνωσε ένα νόμισμα για βάρος! Στην συνέχεια σκάλισε το σώμα της, το έκαψε σε διάφορα σημεία και πρόσθεσε φτερά Φασιανού και τρίχες από Άλογο για να καθυστερεί στην βύθιση. Τέλος στο πίσω μέρος πρόσθεσε κυκλικά, σειρά από αγκίστρια για να πάρει την τελική της μορφή. 400 χρόνια μετά πολλά από τα υλικά έχουν αλλάξει, αλλά το βασικό σχέδιο παραμένει ακριβώς το ίδιο.

Η εξέλιξη της καλαμαριέρας μέχρι σήμερα σε εικόνες.












Κατανοώντας την μέθοδο Eging.

Η τεχνική είναι πολύ καινούργια στην Ελλάδα και μόλις τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί εξειδικευμένα καλάμια για αυτή. Πολλοί προχωράνε σε αγορές νέων τύπων καλαμαριέρας θερμικές, slow και fast sinking, φυσικά χρώματα και φωσφοριζέ, αλλά δυστυχώς δεν γνωρίζουν το σωστό τρόπο για να τις ψαρέψουν. Αποτέλεσμα σε πολύ γόνιμες βραδιές να τελειώνουν το ψάρεμά του με απολογισμό λίγα μόνο Καλαμάρια. Ας δούμε μερικά πράγματα που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τον τρόπο που κυνηγάει το Καλαμάρι.

Πως κυνηγάει το Καλαμάρι?

Τα Καλαμάρια δεν έχουν πλευρική γραμμή όπως οι περισσότεροι θαλάσσιοι θηρευτές και έτσι δεν μπορούν να αντιληφθούν τη λεία τους από τις δονήσεις που παράγει αυτή κατά την πλεύση. Ακόμα και το ίδιο το Καλαμάρι δεν κάνει και πολλές απότομες κινήσεις και οι όποιες ενδείξεις προέρχονται από την αλλαγή του χρώματός του δέρματός του. Αυτό όμως που διαθέτουν τα Καλαμάρια σε αντιδιαστολή, είναι εξαιρετική όραση. Μπορούν να δουν καλύτερα και καθαρότερα από τα θηλαστικά λόγο της κατασκευής του ματιού τους με ένα μόνο μειονέκτημα, την δυσκολία στην διάκριση των χρωμάτων.
Συγκεκριμένα όλα τα είδη Καλαμαριών του πλανήτη εκτός από ένα (Firefly Squid), μπορούν να δουν μονοχρωματικά! Τα χρώματα του ορατού φάσματος είναι 6 (Ερυθρό, Πορτοκαλί, Κίτρινο, Πράσινο, Κυανό, Ιώδες) και οι επιστήμονες πιστεύουν πως τα Καλαμάρια με δυσκολία μπορούν να διακρίνουν 3 από αυτά. Μπορούν όμως αναλύοντας τη διάθλαση του φωτός και την φωτεινότητα (ο λόγος που οι φωσφορούχες καλαμαριέρες δουλεύουν), να διακρίνουν ένα μεγάλο αριθμό από "σκιές" που παράγονται από το αντικείμενο, που είναι αδύνατο να τις διακρίνει οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός στον ωκεανό. Στην πραγματικότητα λοιπόν το Κεφαλόποδο μπορεί να μην βλέπει ένα χρώμα όπως εμείς αλλά 10 διαφορετικά πράγματα που είναι αδύνατο ακόμα και να αντιληφθούμε.



Το Καλαμάρι όπως είπαμε είναι ένας κυνηγός που εντοπίζει το θήραμά του κυρίως με την όραση. Υστερεί όμως και σε ταχύτητα σαν οργανισμός. Έτσι δεν επιλέγει ποτέ να καταδιώξει τη λεία του, αλλά κινείται αργά προς αυτό για να μην γίνει αντιληπτό και σε απόσταση βολής επιτίθεται με τα πλοκάμια του. Αυτός είναι και ο λόγος που κολυμπάει προς το θήραμά του όταν αυτό είναι σε ηρεμία καισταματάει όταν αυτό κινείται. Η καλαμαριέρα είναι κατασκευασμένη για να διεγείρει το Καλαμάρι να επιτεθεί. 2-3 γρήγορες και απότομες κινήσεις και της συνέχεια ακινησία και αργό βύθισμα και εκεί είναι που έρχεται το χτύπημα. Η πιο γνωστή λοιπόν μέθοδος που μέχρι τώρα γνωρίζαμε, της αργής ανάκτησης, είναι μεν αποτελεσματική αλλά διαθέτει ένα μειονέκτημα. Δεν διεγείρει το Καλαμάρι να επιτεθεί. Με πιο απλά λόγια η αργή τεχνική θα δουλέψει όταν τα Καλαμάρια είναι σε διάθεση να τραφούνε, αλλά η γρήγορη τεχνική με την μέθοδο egi και τις παύσεις θα αναγκάσει το Καλαμάρι να επιτεθεί, "εξιτάροντάς" το είτε αυτό έχει όρεξη είτε όχι.

Η τεχνική του Eging βήμα βήμα.
Όπως είπαμε και παραπάνω υπάρχουν πολλοί τρόποι να ψαρέψουμε την καλαμαριέρα μας. Οι 2 πιο γνωστοί σε όλους μας είναι η αργή ανάκτηση και η ανάκτηση με μικρά χτυπηματάκια. Υπάρχει όμως και μια πιο αποτελεσματική μέθοδος. Η λογική της στηρίζεται στην θεωρία πως το Καλαμάρι θα επιτεθεί κατά την αργή βύθιση της Καλαμαριέρας μας.
Τα βήματα έχουν ως εξής.

1)Εκτελούμε την βολή και αφήνουμε την Καλαμαριέρα να βυθιστεί αργά αργά.
Οι περισσότερες κατασκευάστριες εταιρίες αναγράφουν πάνω στην συσκευασία το ρυθμό βύθισής της Καλαμαριέρας. Χονδρικά μια 2,5 βυθίζεται 1μ σε 5sec μια 3 και πάνω βυθίζεται 1μ σε 3sec. Με τον τρόπο αυτό αν γνωρίζουμε το βάθος μπορούμε να επιλέξουμε το σημείο που θα ψαρέψουμε, δηλαδή αφρό, μεσόνερα ή πατωτά. Αυτό που κάνω εγώ προσωπικά όταν δεν γνωρίζω το βάθος, είναι να εκτελώ μια βολή με μια φτηνή καλαμαριέρα και με ανοικτό το pick up και έχοντας πάντα τον έλεγχο του νήματος στο χέρι μου, μετράω πότε θα βυθιστεί. Από εκεί και πέρα γνωρίζοντας το βάθος είμαι σε θέση να ψάξω τα Κεφαλόποδα στο επιθυμητό σημείο.



2)Αφού η Καλαμαριέρα μας έχει φτάσει στο επιθυμητό σημείο, πραγματοποιούμε 2-4 τινάγματα του καλαμιού μας 90 μοιρών, μαζεύοντας ταυτόχρονα τα μπόσικα του νήματος. Σε κάθε χτύπημα που κάνουμε τραβάμε την προσοχή των Καλαμαριών που θα πλησιάσουν να δουν τι συμβαίνει. Στην συνέχεια θα εντοπίσουν την Καλαμαριέρα που βυθίζεται αργά και θα επιτεθούν. Αν τα χτυπήματα που κάνουμε είναι κάθετα, σκανάρουμε σε βάθος το νερό. Αν τα χτυπήματα είναι με το καλάμι σε πλάγια θέση, η καλαμαριέρα πραγματοποιεί ζικ ζακ μέσα στο νερό και σκανάρουμε περισσότερο σε πλάτος.



3)Επαναλαμβάνουμε την διαδικασία μέχρι να φτάσει η καλαμαριέρα σε εμάς. Πάντα κατά την βύθιση κρατάμε ελαφρά με το χέρι μας το νήμα και σε οποιαδήποτε αντίσταση ή σκάλωμα, καρφώνουμε ελαφρά για να συλλάβουμε το Καλαμάρι.



Στο παρακάτω βίντεο βλέπουμε μια ακολουθία από χτυπήματα της καλαμαριέρας όπως περιγράψαμε και παραπάνω.




Εξοπλισμός που θα χρησιμοποιήσουμε.

1)Καλάμι.



Οποιοδήποτε καλάμι spinning με CW μέχρι 20-25gr, είναι κατάλληλο για το ψάρεμά μας.
Όσο πιο μαλακό είναι το καλάμι μας τόσο μεγαλύτερο πλεονέκτημα έχουμε απέναντι τους, όσο πιο σκληρό είναι τόσο πιο πιθανό είναι κάποιο να σκιστεί στο μάζεμα και να δραπετεύσει.
Στο εμπόριο υπάρχουν και εξειδικευμένα καλάμια για την τεχνική. Συνήθως αναγράφουν την λέξη EGI και το εύρος σε νούμερα καλαμαριερας που μπορούμε να δουλέψουμε π.χ. 2.5 – 3.5.Χαρακτηριστικό των καλαμιών EGI εκτός από το οτι είναι πολύ μαλακά, είναι πως όσο και να τα λυγίσουμε η δύναμη που ασκείται στην απέναντί πλευρά είναι ίδια. Έτσι ειναι σχεδόν αδύνατο, είτε εμείς κοντράρουμε παραπάνω από οτι πρέπει, είτε το καλαμάρι αντισταθεί να σκιστεί σε κάποιο σημείο.


2)Μηχανισμός.
Ένα μηχανάκι από 1000 έως 1500 εφοδιασμένο με νήμα 10-20 lb, ένα παράμαλο 25-30mm συνδεδεμένο με allbright ή tony pena, είναι ότι χρειαζόμαστε για το ψάρεμα τους.

3)Καλαμαριέρες.
Οι βασικές κατηγορίες είναι τρείς.

α)Καλαμαριέρες Γουρουνάκια.
Προορίζονται για ψάρεμα από βάρκα, αφου δεν έχουν έρμα και δεν βυθίζονται. Προσωπικά πολλές φορές τις χρησιμοποιώ σε μικρά νούμερα σαν δεύτερη πάνω από την Γαρίδα, όπως έχουμε δείξει εδώ.



β)Καλαμαριέρες τεχνητά.
Είναι στην ουσία ένα τεχνητό ψαράκι στο οποίο έχουμε αντικαταστήσει τις σαλαγιές με ακίδες.


γ)Καλαμαριέρες Γαρίδα.
Είναι οι γνωστές σε όλους μας καλαμαριέρες σε σχήμα γαρίδας με έρμα.
Στην συσκευασια της καλαμαριέρας συνήθως αναγράφεται το νούμερο αυτής σε εύρος από 1.6 εως 5.0, μερικές φορές το μήκος της, το βάρος σε gr και η ταχύτητα βύθισης αυτής. Το νούμερο της Καλαμαριέρας αντιστοιχεί σε μήκος και όχι βάρος και από εταιρία σε εταιρία διαφέρει . Δηλαδή μια 2.5 καλαμαριέρα σε μια εταιρία μπορεί να διαφέρει με μια 2.5 μια άλλης. Αυτό συμβαίνει γιατί απλά άλλες εταιρίες μετράνε το μήκος αυτής μαζί με τις ακίδες και άλλες μόνο το σώμα τής.



Στο παρακάτω πίνακα παρουσιάζουμε μερικές ενδεικτικές τιμές μια γνωστή εταιρία του χώρου.



Υπενθυμίζουμε οτι ενδέχεται να υπάρχουν διακυμάνσεις ανάλογα με τον τύπο και την κατασκευάστρια εταιρία.


Χρώματα Καλαμαριέρας.

Από προσωπική μου εμπειρία στον ίδιο τόπο, με ίδιες συνθήκες έχω πάρει καλαμάρια με διαφορετικά χρώματα καλαμαριέρας ενάντια σε όλους τους κανόνες που προσπάθησα να βάλω.
Παρακάτω μια παρουσίαση από την Yamashita της Τεχνικής του eging και της επιλογής του σωστού χρώματος στις καλαμαριέρες.



Βέβαια το θέμα σηκώνει τεράστια συζήτηση, αφού τα 2 είδη σε Μεσόγειο και Ιαπώνια έχουν αρκετές διαφορές στην συμπεριφορά, με μεγαλύτερη το ότι το δικό μας καλαμάρι δραστηριοποιείται κυρίως την νύχτα, ενώ το αντίστοιχο είδος κυνηγάει και την ημέρα.



Το μόνο που έχουμε καταλήξει όσον αφορά τα χρώματα σαν κανόνα, είναι πως φωτεινές νύχτες ή κοντά σε φως ή σε λιμάνια, προτιμάνε "φυσικές" απομιμήσεις όπως οι NEBC, NAEBA, NKNG, NAAJG στην φωτογραφία και σκοτεινές έντονα χρώματα κυρίως πορτοκαλί άσπρο και πράσινο.

Ιδιαίτερη προσοχή θέλει στης καλαμαριέρες που φωσφορίζουν.. Δεν κρατάμε τον φακό πολλά δευτερόλεπτα πάνω στην καλαμαρίερα. Το να την βλέπουμε εμείς να φωσφορίζει είναι κατα την γνώμη μου λάθος. Το εφέ που θα δημιουργήσει στο νερό είναι υπερβολικό και μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Το καλαμάρι έχει πολύ καλή όραση και πιστέψτε με, ένα απλό γρήγορο πέρασμα από το φακό είναι υπέρ αρκετό.


Ψαρεύοντας Καλαμάρια με "καφτερό". (Του Mike20)

Σ’αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε την τεχνική του ψαρέματος καλαμαριών με το καυτερό. Τι είναι το καυτερό; Το Καυτερό είναι ένα εργαλείο το οποίο μοιάζει σαν “σούβλα” βγαίνει σε διάφορα μεγέθη, είναι ένα σίδερο που στην μια άκρη του είναι μυτερό και στην άλλη άκρη έχει 1-3 στεφάνια από ακίδες. Στο καυτερό πάνω περνάμε συνήθως κάποιο ψαροδόλι συνήθως κάποια σαρδέλα κάποιο Σαφρίδι.



Το καυτερό μπορούμε να το δουλέψουμε και με καλάμι αλλά και με το γνωστό μας καρούλι ας δούμε τι θα χριστούμε για την κατασκευή μια ολοκληρωμένης αρματωσιάς.
Για την κατασκευή της αρματωσιάς μας για να ψαρέψουμε με καρούλι θα χρειαστούμε ένα καρούλι γεμισμένο με πετονιά 0.40mm που θα περάσουμε αρχικά μέσα από την πετονιά ένα σωληνάκι από αυτά που έχουν μέσα τα sialum,μετά θα περάσουμε ένα buldo διάτρητο και άδειο ,μια χάντρα σιλικόνης και θα δέσουμε την στριφταροπαραμανα μας και στο τέλος θα περάσουμε το Ίδη δολωμένο καυτερό Πάνο στην παραμάνα μας.
Το σωληνάκι που περάσαμε στην αρχή θα μας χρειαστεί ως stopper δηλαδή υπολογίζουμε το βάθος που θα ψαρέψουμε και αφήνουμε ανάλογα μέτρα πετονιάς. Εκεί που θα θέλουμε να ψαρέψουμε θα περάσουμε μέσα στο σωληνάκι το γνωστό sialum έτσι δημιουργείται ένα stopper που εκεί θα σταματήσει το buldo μας όταν καυτερό πατώσει.



Για το ψάρεμα με καλάμι η αρματωσιά είναι λίγο διαφορετική. Εδώ θα χριστούμε ένα καλάμι casting μαζί με ένα μηχανισμό 4000-6000 είναι αρκετό. Η αρματωσιά μας εδώ είναι ακριβός όπως θα δούμε στην φωτογραφία. Η διαφορές μας εδώ είναι πως αντί διάτρητο buldo έχουμε σταθερό περασμένο σε sissy και αντί για σωληνάκι για stopper έχουμε κανονικό stopper. Αυτό γίνετε για να έχουμε μεγαλύτερη επιλογή στο βάθος, γιατί το stopper περνάει κανονικά μέσα από τα δαχτυλίδια και από το μηχανισμό κάτι που δεν μπορούμε να έχουμε με το σωληνάκι.



Δολώματα που μπορούμε να βάλουμε πάνω στο καυτερό μας είναι όπως είπαμε σαφρίδια, σαρδέλα, και πολύ καλά δουλεύει η κουτσομούρα.
Οι τρόποι για να καταλάβουμε αν τσιμπάει κάποιο καλαμάρι είναι η εξής :

1. Όταν βλέπουμε το buldo μας να πηγαίνει βόλτα δηλαδή να μετακινείται με σταθερή ταχύτητα καταλαβαίνουμε πως κάποιο καλαμάρι έχει πιαστεί και άμεσος θα καρφώσουμε όταν αντιληφθούμε ότι είναι επάνω συνεχίσουμε την ανάκτηση με σταθερό ρυθμό και όχι απότομες κινήσεις γιατί μπορεί να σκιστεί το πλοκάμι που είναι πιασμένο.
2. Αν το μπαλάκι μας μαζί με το φωτάκι πλαγιάσει και δεν είναι όρθιο πάλι σημαίνει ότι κάποιο καλαμάρι είναι πάνω και κάνουμε ακριβός ότι και στο 1



Πάντα όταν ψαρεύουμε καλαμάρια με την τεχνική του egi καλό θα είναι να έχουμε 1-2 καλάμια μέσα στην θάλασσα με καυτερό. Έτσι αυξάνουμε τις πιθανότητες για μια καλύτερη ψάρια.


Παραλειπόμενα για το ψάρεμα του Καλαμαριού.
Αφού είδαμε τις 2 βασικές τεχνικές για το ψάρεμα του Καλαμαριού ας δούμε και μερικά πράγματα που καλό θα είναι να έχουμε μαζί μας χωρίς βέβαια να είναι και απόλυτα απαραίτητα.

Egi Oh Ikashime

Είναι ένα εργαλείο από την Yamashita που χρησιμοποιείται για ευθανασία.



Με την λεπίδα του πλήττουμε το Καλαμάρι όπως στο παρακάτω video και στην κυριολεξία είναι σαν να κλείνει ο διακόπτης.



Εγώ προσωπικά δεν το χρησιμοποιώ, αφού ακόμα και με το χέρι σου μπορείς να κόψεις το κεντρικό νεύρο και να παραλύσεις το Κεφαλόποδο.

Squid gaff
Είναι ένα πτυσσόμενο κοντάρι με ακίδες στην άκρη, κάτι σαν μεγέθυνση καλαμαριέρας και το χρησιμοποιούμε αντί απόχης.







Καπόγιαννης Δημοσθένης